Bijlmerdreef in Amsterdam klaar voor de toekomst
De inrichting van de Bijlmerdreef in het Nederlandse Amsterdam was toe aan een flinke opknapbeurt. Het gebied dat gekenmerkt werd door asfalt, betontegels en weinig groen moest plaatsmaken voor een duurzame en toekomstbestendige inrichting. In opdracht van de gemeente Amsterdam en ING kwam ontwerpbureau Karres en Brands een vooruitstrevend en toekomstbestendig ontwerp. Klimaatbestendig, met focus op buffering, infiltratie en hergebruik van water. Joost de Natris, voormalig projectleider en ontwerper bij Karres en Brands vertelt.
Een toekomstbestendig ontwerp
Joost de Natris: ’Rond 2006 werden wij betrokken bij het ontwerp voor het gebied rondom de Arena Boulevard en Amsterdamse Poort. ING kocht voor haar nieuw hoofdkantoor een kavel aan de Bijlmerdreef. Een toegankelijke, transparante plek met potentie om te upgraden tot een stadscampus als onderdeel van het ArenaPoort gebied.’
Het ontwerp vertrekt vanuit het potentieel van het gebied en een centrale visie op duurzaamheid. 'Het thema duurzaamheid werd gedifferentieerd in termen van 5 categorieën: energie, water, materialen, groen en sociale aspecten. Het plan werd zo ontworpen dat onderdelen die pas in latere stadia uitgevoerd zouden worden, niet gehinderd zouden worden door de initiële aanleg, en vice versa.'
Bijzondere zitelementen met waterbuffering
De inrichting anticipeert slim op de gevolgen van klimaatverandering door water te bufferen, te infiltreren en te hergebruiken. De plantvakken, waarvoor onze Nederlandse zusterfirma Struyk Verwo Infra de elementen op maat produceerde, spelen een hoofdrol in dit verhaal. ‘Er werden twee type betonnen plantvakken ontworpen. Het ene type ligt lager dan de trottoirs en rijbaan en vangt bij piekbuien overtollig regenwater op. De beplanting is geselecteerd op droge en natte perioden waardoor in deze vakken regenwater langer kan blijven staan en traag kan wegzakken in de bodem.’
‘Andere plantvakken liggen daarentegen verhoogd, zodat het regenwater door verticale roosters in de randen wordt opgevangen in substraten en retentiekratten. Bij droogte wordt zo de beplanting van onderuit gevoed. Ze zijn voorzien van duurzaam betonnen en houten zitbanken, waar mensen even lekker kunnen relaxen.’
Sterk staaltje maatwerk
De plantvakken werden volledig op maat van de Bijlmerdreef ontworpen. Joost de Natris: ‘Dat vroeg natuurlijk om een sterk staaltje maatwerk. Maar we weten dat er bij Struyk Verwo Infra veel kennis en kunde zit over technische toepassingen en maatwerkoplossingen met beton.’
Bert Geelhoed, Technisch Projectleider bij Struyk Verwo Infra, licht de veelzijdigheid van het geleverde materiaal toe: ‘In het ontwerp van de speciale zitbanken en plantvakken zitten smalle en brede zitranden, zitranden met betonnen en houten zittingen, zitranden in een hoek van 90 graden, stompe en spitse hoeken. Ook de muren rondom de betonnen trap waren maatwerk. We hebben speciaal op maat gemaakte mallen in diverse uitvoeringen ontwikkeld. De geproduceerde elementen zijn vervolgens door Boskalis geplaatst.’
Joost de Natris: ‘Voor de trottoirs werd gekozen voor een betonklinker van cementloos onderbeton en een natuurstenen uitgewassen deklaag. We hadden een mooi pallet aan tinten, texturen en formaten ontworpen. Helaas is dat gesneuveld vanwege de standaarden van het Amsterdamse Puccini handboek. Daarom is het een CERO betonklinker geworden met een gewone uitgewassen deklaag in formaat 15 x 30 x 8 cm. Dit in een lichtgrijze tint die de zon reflecteert en bijdraagt in het reduceren van hittestress.’
Uitnodigend en klaar voor de toekomst
Het resultaat is een uitnodigende en groene buitenruimte. Op de betonnen en houten zitbanken kunnen mensen uitrusten en ontspannen. Ook Joost kijkt tevreden terug naar de ontwikkeling van de eerste fase van dit project: ‘De mooie rechte trottoirs, zitvoorzieningen, waterbuffers, duurzame materialen en veel groen hebben de Bijlmerdreef echt een boost gegeven. Deze straat is klaar voor de toekomst.'